Thờ cúng tổ tiên là một tín ngưỡng và truyền thống lâu đời của người Việt. Vì thế, đã là người Việt Nam, chắc hẳn trong gia đình nào cũng có những bàn thờ, sập thờ, án gian hay ô xa thờ. Các loại đồ thờ phong phú, đa dạng nên dễ khiến những người không am hiểu về đồ thờ nhầm lẫn. Chúng tôi sẽ giúp bạn phân biệt các món đồ thờ cúng kể trên trong bài viết sau đây.
Sập thờ, án gian thờ hay ô xa đều có đặc điểm chung là chúng đều là một dạng của ban thờ. Đó là nơi tâm linh trạng trọng nhất trong mỗi gia đình, là chốn “hương hỏa”, thể hiện sự tưởng nhớ và lòng biết ơn đối với ông bà, tổ tiên. Mỗi loại này sẽ được gọi với những cái tên khác nhau tùy vào cách thiết kế, trạm trổ, trang trí.
Sập thờ bằng gỗ
So với hai loại còn lại, sập thờ thường thấp nhất. Nó có 4 chân trụ vừa to, vừa chắc và thường được chạm trổ linh vật. Linh vật là biểu tượng quả quyền uy, mang nặng ý nghĩa tâm linh và xuất hiện trong hầu hết các món đồ thờ cúng mà Sập thờ cũng không nằm ngoài số đó.
Trong thực tế, sập thờ thường được làm từ gỗ hương, gỗ vàng tâm, gỗ gu. Nghệ nhân sẽ thiết kế những chiếc sập thờ với đường nét chạm trổ tinh tế và mềm mại. Người ta cũng có thể sơn son thiếp vàng hoặc sơn son thiếp bạc cho sập thờ thêm phần tôn nghiêm, sang trọng.
Án gian thờ bằng gỗ
So với sập thờ thì án gian thờ cao hơn. Nó được thiết kế tương tự như sập thờ, tuy nhiên được chạm trổ nhiều hoa văn hơn. án gian cũng có 4 chân trụ nhưng cao và nhỏ hơn chân sập thờ. Về trang trí, các nghệ nhân khong chạm khắc lên 4 chân trụ. Các họa tiết trang trí được tập trung chủ yếu ở phần viền và xung quanh đế thờ.
Về họa tiết trang trí, các hình hoa được chạm khắc trên án gian cũng đơn giản hơn sập thờ. Linh vật được sử dụng chủ yếu để trang trí món đồ thờ này là rồng. Có thể dễ dàng phân biệt án gian với sập thờ, ô xa thờ bằng cách nhìn vào biểu tượng đầu rồng ở giữa hai chân trụ phía trước.
Án gian thờ thường được làm bằng các loại gỗ khác nhau như gỗ mít, gỗ gụ, gỗ hương, gỗ xoan đào…Mỗi loại gỗ sẽ có những ưu điểm riêng và đều có độ bền cao theo thời gian.
Ô xa thờ bằng gỗ
So với sập thờ và án gian, ô xa được thiết kế cao nhất trong cả ba loại. Về hình thức, một chiếc ô xa thờ được nghệ nhân chăm chút, trang trí cầu kì hơn. Các họa tiết trang trí cũng tập trung chủ yếu và gần như phủ kín hết mặt trước có thể theo hình khối hoặc hình vòng cung.
Linh vật xuất hiện nhiều trong những bộ ô xa là sư tử, rồng. Thay thế linh vật có thể là hoa văn được chạm trổ tinh xảo, phức tạp. 4 Chân của ô xa thường ít khi chạm khắc. Riêng đối với ô xa, các nghệ nhân hay dùng những miếng nhựa màu vàng để trang trí cho ô xa.
Cũng giống như sập thờ và án gian, ô xa có thể được làm từ gỗ xoan đào, gỗ hương, gỗ mít, gỗ vàng tâm…
Thế giới đồ thờ cúng rất đa dạng và phong phú. Để chọn được một món đồ thờ phù hợp, người mua cần hiểu đúng về từng món. Có như vậy, bạn mới mua được đúng món gia đình mình đang cần. Hơn nữa, hiểu đúng mới giúp người mua biết cách chọn những món đồ thờ đẹp nhất.
Về sập thờ, trong thiết kế có những điểm giống và có những điểm khác so với án gian, ô xa thờ. Hi vọng những chia sẻ trên đây của chúng tôi có thể giúp bạn phân biệt và mua đúng loại sập thờ gia đình mình đang cần. Chúc quý khách mua được bộ sập thờ ưng ý!